Verduurzamen tijdens beheer van de openbare ruimte

Zowel op straat of op het nieuws is te horen dat er een schrijdend woningtekort is. Op korte termijn zal er meer bijgebouwd moeten worden om dit te kort op te lossen. Ik kan dit zelf, als een van de vele die op zoek is naar een betaalbare woning, zeker beamen. Maar toch moeten we niet vergeten dat het overgrote deel van Nederland al vele decennia of zelfs langer bebouwd is. Het kwalitatief hoogwaardig in stand houden van de steden vergt structureel van incidenteel tot groot onderhoud en beheer. Met name de soms vergeten openbare ruimte in deze steden is hierin van cruciaal belang.

Een openbare ruimte is namelijk een plek die het functioneren van de samenleving dient. Het definieert de identiteit van de stad, is een weerspiegeling van historische ontwikkelingen en bovenal een openlucht woonkamer. Kortom, essentieel voor de beleving van de stad. Al wordt het vaak nog niet door bewoners zo ervaren. De assets in deze openbare ruimte zoals riolering, groen of verhardingen dienen tijdens hun levensduur beheert en onderhouden te worden. Maar naast dit standaard strikt noodzakelijke beheer is er mogelijkheid om tegelijkertijd aan andere zaken bij te dragen. Dit wordt ook wel beheren met meerwaarde genoemd.

Beheren met meerwaarde stond centraal op het Nationaal Congres Beheer Openbare Ruimte (NCBOR) op donderdag 21 April te Helmond. Collega’s van DON Bureau waren hier bij aanwezig. In totaal hebben negen sponsoren waaronder DON Bureau hun visie over beheren met meerwaarde verkondigd aan de meer dan 250 aanwezige deelnemers. De collega’s Tom en Jorg hebben de visie van DON Bureau over het toepassen van duurzaamheid in de openbare ruimte met de nodige dosis energie en enthousiasme gepresenteerd. Met resultaat! DON Bureau is met de meeste stemmen als winnaar van deze dag geëindigd.

De laatste jaren moeten we ineens ook iets gaan doen met duurzaamheid. Dit krijgt daardoor een steeds prominentere rol binnen de openbare ruimte van de gebouwde omgeving. Dit is geen vreemde gewaarwording want maar liefst 43% van de gebouwde omgeving is openbaar. En als we onze omgeving in 2050 nog steeds leefbaar willen hebben, dan is de openbare ruimte bij uitstek de plek om maatregelen te treffen die bijdragen aan klimaatbestendigheid, energie neutraliteit en circulariteit. Hiervoor zal de openbare ruimte steeds diverser ingericht moeten worden, een complex proces door alle diverse thema´s met doelstellingen die onder duurzaamheid vallen. De periodieke vervangingsopgaves in de openbare ruimte verlenen zich ideaal voor verduurzaming. Echter zijn de grote onbekende wanneer, wat en hoe kunnen gemeenten gaan verduurzamen tijdens deze vervangingsopgaves?

Wanneer?

Een goed moment om fysieke verduurzamingsmaatregelen door te voeren is tijdens de periodieke vervangingsopgaves. Tijdens deze periodieke vervangingsopgaves gaan grote gedeeltes van de openbare ruimte op de schop. Dit creëert een gelegenheid om bijvoorbeeld conventionele niet duurzame maatregelen zoals verhardingen te vervangen door circulaire verhardingen. Daarnaast ook door aanvullende duurzame maatregelen te treffen waarmee het gebied beter bestendigt is tegen de gevolgen van klimaatveranderingen. De toegepaste maatregelen kunnen vervolgens op een slimme manier met elkaar te gecombineerd worden. Door dit te combineren hoeft de openbare ruimte maar één keer open en wordt er tegelijkertijd aan meerdere doelen bijgedragen. Hiermee wordt niet alleen impact gerealiseerd op de gestelde duurzaamheidsdoelstellingen maar dit scheelt ook nog eens op de totale kosten en hinder voor omwonende.

Wat?

Met de bij DON Bureau ontwikkelde ADO aanpak en app adviseren we over de gebiedsspecifieke kansen voor duurzaamheid welke tezamen met renovaties toegepast kunnen worden. Hierbij kijken we niet enkel naar een duurzame uitvoering van het renovatieproject, maar ook naar slimme, fysieke maatregelen die in het projectgebied geïmplementeerd kunnen worden.

Hoe?

De duurzaamheidsaanpak is opgebouwd uit zes stappen die sequentieel worden doorlopen: Analyse, Scope, Filteren, Rapporteren, Selecteren en Ontwerpen komen we in de verkenningsfase van een onderhoudsproject stapsgewijs tot de meest geschikte, wenselijke en haalbare duurzame invulling en uitvoering. Dit wordt verwerkt tot een specifiek advies waarmee het containerbegrip duurzaamheid een praktische invulling krijgt binnen de openbare ruimte.

Hiermee worden vervangingsopgaves optimaal aangepakt en blijft er geen kans onbenut!

Geïnteresseerd? DON Bureau organiseert eind september samen met het CROW een sessie waarin verduurzaming tijdens vervangingsopgaves centraal staat. Of neem direct contact op met Tom of Jorg!