Wat is een asset (en waarom is het belangrijk om dat te weten)?
Als je op dit moment googelt op assetmanagement, dan komen er vier onderwerpen als eerste in beeld: infrastructuur, vastgoed, industrie en software. Dat is al beter dan tien jaar geleden, waar de eerste hits zo’n beetje allemaal te maken hadden met geld. Wij hebben Google geleerd ons mee te nemen naar de grote objecten van beton en staal. Een collega-docent van ons verwoordt het als volgt: “Assetmanagement is vermogensbeheer (leuke link naar die financiële wereld). Of zoals we dat op z’n Nederlands zeggen, het beheren van kapitaalgoederen”.
Fysical asset management
Als je wat verder gaat zoeken in wetenschappelijke artikelen dan is de term assetmanagement onvoldoende. In het Engels gaat het om fysical asset management. Zonder de toevoeging van ‘fysical’ kom je weer in die bankenwereld terecht. Plat gezegd is de infrawereld fysiek en de geldwereld niet-fysiek. Soms wordt de scope nog verder verkleind en dan wordt er gesproken over constructed assets, gebouwde objecten. Voor de openbare ruimte is dit niet voldoende, denk maar eens aan de bomen. Daarvan kunnen we niet echt zeggen dat we ze gebouwd hebben, maar we zien ze wel als assets. Iets soortgelijks geldt voor bronbeken. In de industrie kennen ze ook zo’n mooie afbakening. Daar heeft assetmanagement vaak betrekking op de gebouwen, de buitenruimte en de objecten die klink en nagelvast zijn (allemaal onroerende goederen).
Tienduizend prullenbakken
Maar zijn dit alle assets waar wij ons mee bezig houden? Laten we beginnen met de vraag waarom het belangrijk is om te weten wat een asset is. Het antwoord is: Omdat je daar assetmanagement op kunt toepassen. Inkoppertje? Mwah. Punt is dat de assetmanagementfilosofie overal krachtig kan zijn. Dan hebben we over het maken van een strategie, vooruitkijken en keuzen maken op basis van prestaties, kosten en risico’s. Dat is niet alleen voor de grote sluizen in Nederland handig, maar ook voor zoiets als een prullenbak. Toegegeven, één prullenbak stelt niet zoveel voor. Tienduizend prullenbakken is een heel ander verhaal. Dat is een kapitaal. Hetzelfde geldt voor ondergrondse containers, het wagenpark, de beveiligingscamera’s etc.
Een asset is ..
Door te benoemen wat de assets zijn, breng je assetmanagement breder in de organisatie. En hoe meer mensen ermee aan de slag gaan, hoe gewoner het wordt om vooruit te kijken en slimme afwegingen te maken. Voordat de ISO 55000 (de internationale norm voor assetmanagement) er was, gebruikten we de PAS 55, de Britse norm voor assetmanagement. De PAS 55 was speciaal gemaakt voor de infrastructuur. De ISO 55000 gaat veel verder. Daarin staat dat een asset (en hier volgt even een citaat) een zaak, ding, of entiteit is met potentiële of daadwerkelijke waarde voor de organisatie. De waarde kan daarbij materieel, of immaterieel zijn, financieel of niet-financieel en fysiek en niet-fysiek.
Handhaving is ook een asset
Dus wat is een asset? Zoals gezegd de kapitaalgoederen, de ‘kleinere’ goederen waar er veel van zijn, maar ook zaken als Beveiliging, Toezicht en Handhaving. Ook daar zijn strategieën voor, ook die dragen bij aan de doelen van de organisatie en ook daar worden afwegingen gemaakt op basis van kosten, prestatie, risico’s. Lange tijd hebben we deze onderwerpen geschaard onder de noemer ‘dienstverlening’ en gezegd dat inrichten, beheren en dienst verlenen samen op moeten trekken. Maar door de dienstverlenende activiteiten ook als assets te zien (niet-fysiek en het is absoluut waardevol) ga je op een andere manier met elkaar samen werken.
Niet-fysiek assetmanagement
We vonden het in het begin maar niks dat de ISO 55000 het begrip asset zover had opgerekt, maar misschien zit daar toch wel waarde in. En mocht je je afvragen, waar deze gedachte vandaan komt? Nou, van de mensen van die zich bezig houden met toezicht, handhaving, het inzamelen van afval, de landmeters en andere dienstverleners. Ze zien meerwaarde in assetmanagement. Sterker nog, ze staan te popelen om ermee aan de slag te gaan. En het steuntje dat ze nodig hebben, is zeggen dat zij ook met assets bezig zijn. Niet-fysieke assets.