Verschillende soorten strategieën

De afgelopen weken zijn we veel in de weer geweest met strategieën. Zo mogen we meedenken met een nieuw te maken Europese norm over ‘assessment’ van assets, zijn we aan de slag met beheerstrategieën in een Strategisch Assetmanagementplan en geven we advies rondom visie in assetmanagement. Overal komt het woord ‘strategie’ terug: beheerstrategie, onderhoudsstrategie, assessment strategy (vooruit, eentje in het Engels) en de strategisch denkende super assetmanager die een lange termijn visie moet hebben. Het doel is in elk geval een strategisch denkende beheerorganisatie. Dat is een organisatie die kan voorsorteren op de toekomst, die een goede gesprekspartner is voor de politiek en ontwikkelaars van de openbare ruimte en weet wat ze aan het doen is. Zie hier het beeld van een professionele beheerorganisatie.

Verschillende soorten strategieën

Van oudsher voeren we onze taken uit op basis van ervaringskennis. Maar nu de wereld complexer wordt, zijn er strategieën nodig. Dan ga je bewust kijken of je met de juiste dingen bezig bent. Tegelijkertijd moet je om je heen kijken en vooruitkijken. Wat ons enorm heeft geholpen, is het besef dat er verschillende soorten strategieën zijn. Dit geldt voor assetmanagement, maar ook voor elk ander werkveld. We stellen je graag aan ze voor:

• De reguliere strategie: Deze pas je toe bij beheertaken die weinig tot niets veranderen. We weten precies dat we na de vorst het asfalt gaan inspecteren, dat in april het maaiseizoen begint en dat over 15 jaar de pomp moet worden vervangen. We stellen een beheerstrategie op en daar volgt een jaarplan uit waar we mee aan de slag gaan. Met de strategie zorgen we ervoor dat we de juiste dingen doen, niet te veel en niet te weinig. Het is een vorm van bewust bekwaam beheren.
• De aanpassingsstrategie: Door bijvoorbeeld de klimaatverandering kunnen jaaractiviteiten veranderen. Zo rukte een paar jaar geleden de eikenprocessierups op en moest er op dat gebied echt bijgeschakeld worden. Je kunt voorsorteren op dit soort veranderingen, door te kijken naar ontwikkelingen die eraan komen en daar alvast een strategie voor op te stellen.
• De doorkijkstrategie: Je kijkt naar wat je over tien of twintig jaar kunt verwachten voor het beheer van de openbare ruimte. Je weet welke ontwikkelingen eraan komen en welke assets aan vervanging toe zijn en je bedenkt hoe je daar invulling aan gaat geven. Dit is wat er bedoeld wordt met visie op beheer. Je zou het ook de visionaire strategie kunnen noemen.
• De vormende strategie: Je probeert vooruit te kijken, maar er zijn zoveel onzekere ontwikkelingen. Je kunt nu niet zeggen, hoe de weg naar de toekomst eruit ziet. De strategie krijgt onderweg vorm. Meestal gebeurt dit samen met een andere strategische partners. Niet voor een keertje, maar elke keer weer.

Als je goed gelezen hebt, zie je dat er een tijdselement in de strategieën zit. De eerste twee zijn voor de korte termijn, de jaaractiviteiten. De laatste twee zijn voor de langere termijn. Bij de reguliere strategie en de doorkijkstrategie is de omgeving redelijk stabiel. Bij de andere twee is de omgeving onvoorspelbaar. Het is een indeling die zich goed leent voor een twee bij twee-matrix.

Kies de juiste strategie

Waarom dit overzicht? Om te beseffen dat er verschillende strategieën zijn, waar wellicht verschillende strategen bij nodig zijn. Bij de reguliere strategie zijn mensen nodig die goed begrijpen wat de doelen van de organisatie zijn en hoe het beheer daar het best op kan worden afgestemd. Voor de aanpassingsstrategie zijn mensen nodig die in scenario’s kunnen denken. Voor de doorkijkstrategie zijn mensen nodig die visies kunnen ontwikkelen. En voor vormende strategie, zijn mensen nodig die flexibel en innovatief kunnen meebewegen. Maar dat niet alleen: Je moet ook weten wanneer je welke strategie inzet. Vandaar de titel van dit stukje: ‘Je strategie heeft een strategie nodig’.