Het Ziggo van het assetmanagement

‘Heb je dat nou echt nodig?’ Ziggo stelt deze vraag in hun reclamefilmpje. Hebben we nou echt al die nieuwe technologieën nodig? Waarop we beelden uit het verleden krijgen te zien over de mobiele telefoon (‘En dan de hele dag gebeld worden zeker?’), zoeken op het internet (‘Een zoekmachine? Ik ben toch niets kwijt?’), in de regen voor de bioscoop (‘Films via internet? Hahaha’). Gevolgd door eens supersnelle denkslag in het hoofd dat al die technologieën best wel fijn zijn en je de nieuwe ontwikkelingen maar beter kunt omarmen (‘Jaha, dat zou best nog wel eens heel groot kunnen worden’).

Smartphone: check, BIM: in de kast

Zoals dat in filmpjes kan, verplaatsen we ons – poef- naar de werkomgeving van de assetmanager. Smartphone: check. Tablet: check. Goed beveiligde software om mobiel te kunnen werken: check. Informatie over de buitenruimte: ordner staat in de kast. Een beetje gechargeerd, maar zo is het wel. ‘Waarom zouden we tijd en geld besteden om ons databeheer te verbeteren? Het gaat toch goed zo?’, wordt er dan gevraagd. Intussen wordt de brug ontworpen in BIM, moeten de vergunningen op papier worden aangevraagd en verdwijnt het mooie 3D-model op een stickie in de kast van de beheerder die niet weet wat die er mee moet doen en er ook geen tijd voor heeft om er iets mee te doen.

Dus ja, waarom eigenlijk?

Dus ja, waarom eigenlijk? Nou, voor een deel omdat het moet. Wetgeving en aansturing door het rijk zijn grote krachten hierin. Om een paar voorbeelden te noemen:

• Het Digitale Stelsel Omgevingswet, bedoeld voor de burgers om zelf te kunnen zien wat mag en niet mag. Dat betekent ook dat de informatie beschikbaar moet en betrouwbaar moet zijn.
• Het overheidsbeleid rond open data, met het uitgangspunt: Openbaar, tenzij. Dit wordt gevoed door de Wet openbaarheid van Bestuur, de Wet hergebruik overheidsinformatie en het initiatiefwetsvoorstel Wet open overheid. Of je het nou zinnig vindt of niet: Gij zult uw data open stellen.
• De samenhangende objectregistratie. Een initiatief van het ministerie van BZK om met name de BGT (Basisregistratie Grootschalige Topografie) en de BAG (Basisregistratie Adressen en Gebouwen) samen te voegen. Een goede basis om te voorkomen dat we één straatnaam op drie verschillende manieren in ons beheersysteem hebben zitten.

Common Ground

Tegelijkertijd zien organisaties dat doorgaan met de huidige manier van databeheer voor meer last gaat zorgen, dan genot. Dus daar moet iets veranderen. Welkom bij Common Ground. Het klinkt bijna als een beweging. Het gaat om het hervormen van de gemeentelijke informatievoorzieningen, samen met de markt, om aan alle nieuwe wensen en eisen te kunnen voldoen. De belangrijkste uitgangspunten:

• Data blijven in de bron (loskoppelen van data en applicaties)
• We maken gegevens uniform (nog meer aan de slag met standaarden)
• We halen gegevens op met API’s (verbinding tussen applicatie en databron)

Dit betekent dat de data in een soort ecosysteem komt te staan (bijvoorbeeld een urban data platform) met het uitgangspunt: Eén bron (eenmalige inwinning) en meervoudig gebruik. Op dat urban data platform kun je dan weer bouwen aan de digitale stad, iets waar veel overheden al eerste stappen in aan het zetten zijn. Het gaat trouwens niet alleen over de data van de organisatie zelf, maar ook over de data van andere beheerders en gebruikers van de openbare ruimte. Dat hoeft natuurlijk niet allemaal op hetzelfde platform, zolang als je als gebruiker maar toegang hebt tot de data.

Het leuke van deze werkwijze is dat marktpartijen kansen krijgen om gave applicaties te ontwikkelen. Applicaties waarmee het heel makkelijk is om gegevens in te zien, die intelligent zijn en je helpen om bijvoorbeeld routes, of planning te optimaliseren, die alle standaard administratieve handelingen geautomatiseerd uitvoeren etc.

Nou daarom

Terug naar de vraag ‘Heb je dat nou echt nodig?’ Hier volgen wat redenen om samen over na te denken:

• Met stip op nummer 1: Goed opdrachtgeverschap. Dat kan zowel intern als extern zijn, maar hoe fijn is als je zonder hobbels data en informatie met elkaar kunt uitwisselen? Dat je niet hoeft te wachten, dat er geen dubbel werk is in exporteren, importeren, met de hand overtypen, miscommunicaties door verkeerde termen, oeps toch de verkeerde data gebruikt, etc.
• Het combineren van databronnen, intern en extern, zodat sneller inzichten ontstaan, of betere inzichten. Dat scheelt verrassingen, een deel van de afstemmingsoverleggen, het najagen van informatie, etc.
• Je kunt intelligentie toevoegen, iets wat met analoge data niet mogelijk is.
• Als je buiten bent, heb je meer informatie tot je beschikking, waarmee je ook betere beslissingen kunt nemen.
• Een deel van het standaard werk kun je automatiseren, zodat je meer ruimte hebt om de gebruiker, burger, opdrachtnemer, bestuurder te helpen en om te anticiperen op wat komen gaat.
• Je hebt het nodig voor de opkomst van smart assets en hoe je die wilt beheren en besturen.
• Het is onderdeel van informatiegestuurd werken.
• Last but not least: goed werkgeverschap. Wie wil er straks nog in een organisatie werken die zich niet heeft mee-ontwikkeld? Waar je kansen misloopt om op een andere manier met elkaar samen te werken, iets dat nodig is om complexe opgaven op te pakken? Kijk toch nog maar een keertje naar het filmpje van Ziggo.

Er is een stelling als het om technologische ontwikkelingen gaat: We kunnen het niet tegenhouden. We kunnen het wel omarmen en begeleiden. Het A&O-fonds voor gemeenten heeft recent een publicatie over de digitale transformatie uitgebracht dat hierover gaat met nog meer gedachtegangen om het samen over te hebben.

Maar let op: je bent óók dataleverancier

Er staat trouwens wel iets tegenover het verhaal van de digitale transformatie. Iedereen ziet de voordelen om meerdere databronnen te gebruiken en informatiegestuurd te werken, maar dat betekent dat we óók allemaal leverancier zijn. De beheerderdata zijn niet alleen voor de beheerder en voor eigen gebruik, het is voor iedereen! Actueel, Compleet, Betrouwbaar, Uniform. Alleen bij hele goede redenen zijn de data niet voor iedereen toegankelijk (beveiliging zou wel eens zo’n dingetje kunnen zijn). Het feit dat we ook leverancier zijn, verandert het speelveld. Het mogen geen data meer zijn die alleen jij begrijpt, iedereen moet er iets mee kunnen. Het beheren van de data is een structurele post op de jaarlijkse begroting. Er zijn nieuwe rollen in de beheerorganisatie nodig zoals datasteward en business analist. En mocht je nog denken ‘Mijn beheerinformatie is niet interessant voor anderen’, dan zul je ongetwijfeld nog versteld gaan staan.

Dus .. Jaha, al die ontwikkelingen zouden best nog wel eens heel groot kunnen worden!