Een gezonde openbare ruimte (in Coranatijd)

We weten allemaal dat we met assetmanagement bijdragen aan de doelen van de organisatie. Voorop staan beschikbaarheid en veiligheid, meestal vertaald naar het in stand houden van de assets. Daar bovenop zijn we aan de slag met duurzaamheid (gelukkig is dat steeds meer ‘business as usual’, om in de termen van Duurzaam GWW te blijven) en klimaatverandering. Vanuit onze ooghoeken zien we onderwerpen als energietransitie en smart city op ons afkomen en zo nog wat thema’s. En nu is daar gezondheid in de fysieke leefomgeving bijgekomen in de vorm van de Landelijke nota gezondheidsbeleid 2020 – 2024.

Landelijke nota gezondheidsbeleid

Vers van de pers met twee belangrijke ambities die assetmanagement raken:

• In 2024 is gezondheid een vast onderdeel van de belangenafwegingen in ruimtelijk beleid
• In 2024 creëren bij landelijke en decentrale beleidsontwikkeling meer verbinding tussen het fysieke en het sociale domein

In de nota staat bijvoorbeeld het volgende: De fysieke leefomgeving kan ook een bron van ziektelast zijn, denk aan luchtverontreiniging, geluid, hittestress, allergieën en infectieziekten. Wat kunnen we doen om de gezondheid te bevorderen? De nota geeft de volgende suggesties mee:

• Beweging stimuleren, denk aan meer ruimte voor de fiets, aantrekkelijk groen, etc.
• Prikkels aanbrengen om een gezonde levensstijl te creëren. Voorbeelden zijn rookvrije gebieden
• Ontmoetingen vergemakkelijken, bijvoorbeeld door buurtmoestuinen aan te leggen
• De mens als gebruiker centraal bij stedelijke ontwikkelingen, bijvoorbeeld goede toegankelijkheid tot scholen, openbaar vervoer, etc.

Veel inrichtingsvoorstellen. Vanuit assetmanagementoogpunt kun je denken aan stille verhardingen, beheersen van infectiehaarden, operatie steenbreek, etc. Je zult zeggen dat het niet veel nieuws onder de zon is, maar met de nota wordt de druk op een gezonde leefomgeving wel verder opgevoerd. En dat biedt kansen, want een ander punt in de nota is de nadrukkelijke samenwerking tussen het fysieke en het sociale domein. Al moet gezegd worden, dat we zonder de nota ook bij elkaar komen. Neem bijvoorbeeld het Coronavirus.

Maak samen ruimte (voor Corona)

In onze nieuwe 1,5 m-samenleving moeten we elkaar op afstand weten te passeren. VNG, CROW en Stadswerk hebben hun krachten gebundeld om voorbeelden te verzamelen en te delen over hoe we dat kunnen doen. Daar hoort ook een website bij – maak samen ruimte – waar je kennis kunt halen en brengen. In een kort tijdsbestek is al veel bij elkaar gebracht. Kijk naar de menukaart van de gemeente Amsterdam. Om een beeld van de website te geven: Het gaat over hoe je de loopruimte van voetgangers kunt vergroten, hoe je speelplekken kunt inrichten, over stedelijke mobiliteit in de 1,5 m-samenleving, en zo nog meer onderwerpen.

Stok achter de deur

De mens past zich snel aan. Herinner je nog de maatregelen die we hebben toegepast (toepassen?) tegen terroristische aanvullen in winkelstraten? Aan de andere kant passen we ons langzaam aan, bijvoorbeeld als het gaat om klimaatadaptatie. We hebben nog steeds de goede hoop dat de klimaatveranderingen ongeveer net zo snel gaan als het groot onderhoud in de openbare ruimte. Want dat is het moment om te kijken of we met een andere maatregel aan meerdere doelen kunnen bijdragen. Maar hittestress zorgt voor gezondheidsproblemen. En dit is precies zo’n punt waar de kracht van de Nota Gezondheidsbeleid duidelijk wordt. Het kan een stok achter de deur zijn om met het beheer van de openbare ruimte (nog) nadrukkelijker invulling te geven aan klimaatadaptatie en daarmee aan een gezonde leefomgeving.