Collectieve intelligentie in een beheerteam

Het is opvallend dat wanneer er gesproken wordt over ‘de beheerder van de toekomst’, of over ‘de beheerder en transitievraagstukken’, één zinsnede telkens terugkomt: de beheerder heeft andere competenties nodig. Vaak wordt de stelling extra aangedikt door te vertellen hoe de zestigers onder de beheerders echt niet meer gaan veranderen. Die blijven doorwerken zoals ze al jaren gewoon zijn. Je zou kunnen zeggen dat daar ook een brok ervaring zit, maar soit, kniesoor die daar naar kijkt. Alles waar we tegenaan lopen, lijkt als oplossing ‘andere competenties’ te hebben. Wanneer de organisatiedoelen concreet gemaakt worden voor de buitenruimte, moet een beheerder strategisch gaan denken. Wanneer er beweging nodig is op het gebied van circulariteit, moet een beheerder worden bijgespijkerd. Wanneer er assetmanagement-afwegingen gewenst zijn, moet een beheerder integraal leren afwegen. Altijd maar die focus op ‘de beheerder’. Wat zou er gebeuren wanneer we naar het beheerteam in het geheel kijken?

Wat is dat eigenlijk, diversiteit?

Hoe divers is een beheerteam eigenlijk? In de meeste gevallen bestaat het uit een groep techneuten, ieder gespecialiseerd in een vakgebied. Goed beschouwd is dat een homogene groep. Als het werk uit enkelvoudige taken bestaat, dan is homogeniteit heel prettig werken. Pas wanneer er sprake is van complexere opgaven, heeft diversiteit een toegevoegde waarde. En laten assetmanagement en de transitievraagstukken nou net veel complexiteit in zich hebben. Maar wat is dat eigenlijk: diversiteit? Betekent dat dat er vrouwen moeten worden toegevoegd aan het overwegende mannelijk beheerteam? Heeft het te maken met de leeftijden van de beheerders, nationaliteiten, genoten opleidingen, alfa’s en beta’s? Dat zou allemaal kunnen, zolang het maar leidt tot verschillende perspectieven binnen het team. Want zolang iedereen in het team dezelfde blik heeft, komen andere mogelijkheden niet in zicht.

Een andere blik

In het Zweedse Karlskoga gaat de gemeenteraad over het sneeuwruimbeleid. De gemeenteraad bestaat voornamelijk uit mannelijke leden en in hun ogen was het volstrekt logisch om het sneeuwruimte te starten bij de grote verkeersaders, dan af te dalen naar minder belangrijke wegen, en als laatste de fietspaden en stoepen. Dit was jarenlang de normale gang van zaken, totdat er door andere ogen naar het sneeuwruimen werd gekeken; de ogen van vrouwen en voetgangers. Toen bleek dat het vooral mannen zijn die veel autorijden en dus baat hebben bij de geveegde hoofdaders. Vrouwen lopen of fietsen meer en bovendien bleek dat voetgangers drie keer zoveel kans hadden op ongevallen dan automobilisten. De oude aanpak leidde jaarlijks tot zo’n 36 miljoen kronen aan gezondheidskosten in de regio. Door de aanpak te verleggen naar de kwetsbare groepen, namen de gezondheidskosten aanzienlijk af. Een maatschappelijke en economisch no-brainer, maar er waren wel eerst andere ogen nodig om dit te bewerkstelligen.

Meer expertises

Dus wat is wijsheid? Alle beheerders van nu op dezelfde wijze bijscholen tot super-assetmanagers, of zorgen dat een beheerteam collectieve intelligentie opbouwt? Dit is uiteraard ook een organisatorisch vraagstuk, want breng je verschillende expertises samen in één team, of maak je specialistische teams die ‘extern’ gaan shoppen als ze aanvullende expertise nodig hebben? Eigenlijk laat de stelling ‘beheerders hebben andere competenties nodig’ zien dat beheerders niet snel op andere teams zullen afstappen om expertise binnen te halen. Dat in zichzelf is al reden genoeg om het beheerteam uit te breiden met expertises.

Economisch verschil

Welke expertises dan? De eerste no-brainer is die van IT. Op het digitale vlak wordt heel veel verwacht van een beheerder, terwijl het een vakgebied in zichzelf is. Een andere is een kennishouder op het gebied van transitievraagstukken. Verder kun je denken aan participatie en communicatie, een stadspsycholoog voor de beleving van de openbare ruimte, iemand voor softskills. En wat echt een verschil zou kunnen maken: een econoom. Vergelijk het met de planeconomen bij gebiedsontwikkeling. Met een econoom in het beheerteam krijgen de economische afwegingen binnen assetmanagement invulling, maar ook zaken als het opzetten van verdienmodellen rondom de transitievraagstukken.

Lef nodig om anders te denken

Ik hoor jullie al denken: leuk voorstel, veel te duur. Bedenk dan dat het mantra van de beheerder die nieuwe competenties nodig heeft, getuigt van een ééndimensionale blik. En dat je met collectieve kennis ook tot een oplossing kunt komen om de organisatorische randvoorwaarden te beheersen. Het begint met het lef om anders te durven denken en daarvoor heb je diversiteit nodig.